|
Tela, giyside beklenen görünüm, kalite ve etkiyi elde etmek amacıyla kumaşa farklı usullerle tutturulan bir ara katmandır.
İşlenen kumaşa, hacim ve direnç kazandırıp, giysiye verilecek biçime katkıda bulunarak, kumaşa; dikim , yıkanma , ütülenme gibi karşılaşabileceği işlemlerde destek rolü oynarlar. Görevleri, giysinin biçim ve dayanımını desteklemek , buruşmaya yatkınlığı azaltmak ve belli bir sertlik ve form kazandırmaktır.
Telalar , doğal yada yapay liflerden elde edildiği gibi , son dönemlerde yaygın bir biçimde elyaf tülbenti olarak “nonwoven” teknikleri ile üretilegelmektedir.
KULLANIM AMAÇLARI:
•Uygulandığı bölgede esnemeyi , kırışmayı önlemek ve şekli korumak ,
•Yaka , klapa , manşet , pat , cep ve cep kapaklarına destek sağlamak , tok bir tuşe ( dokunum ) kazandırmak , kırışmayı engellemek ,
•Takım elbise ve paltolarda vücut bölümlerinin desteklenmesi , belirli bir şeklin verilmesi ve omuz bölümlerini birleştirmek ,
•Düğme ve ilik alanlarını takviye ,
•Çeşitli kenar bölgelerde takviye ,
•Kemer ve bel şeritlerine sertlik ve destek vermek
YAPIŞKAN TELA : Bir yüzeyi yapışkan madde ile kaplanmış olan KUMAŞ YÜZEY ile , kaplamada kullanılan REÇİNE ‘ nin oluşturduğu malzemedir. Bu anlamıyla “YAPIŞKAN TELA”lar , en geniş tela kümesini oluştururlar.
KAPLAMA : Kumaşa tutunmayı sağlayan yapıştırıcı malzemeler olup , ısıtıldıklarında eriyen , soğuduklarında da başlangıçta sahip oldukları katı hale dönen sentetik reçinelerden elde edilirler.
KUMAŞ : Kaplamanın oturtulduğu yüzey olup, muhtelif dokuma , örme , ve dokusuz yüzey (nonwoven ) yapılardan üretilirler. Herbiri , kendine has uygulama alanlarına sahiptirler ve kullanılacakları giyside yerine getirmeleri istenen göreve ve tutunacakları kumaşa göre seçilirler. Bu malzemeler doğal , sentetik yada her ikisinin karışımından elde ediliyor olabilirler.
TEKSTİL YÜZEYLERİNE GÖRE TELA ÇEŞİTLERİ
A – DOKUNMAMIŞ ( NONWOVEN ) TELALAR :
İpliğe dönüştürülmemiş doğal , sentetik yada sonsuz elyafların (flament) , özel birtakım yöntemlerle birbirine bağlanmasıyla oluşturulan yüzeyin , çeşitli yapıştırıcılarla ve çeşitli yöntemlerle kaplanmasıyla elde edilen telalara denir.
Tela olarak üretilebilen nonwoven tela çeşitleri ülkemizde de üretilebilmektedir.
KAPLAMA TÜRLERİNE GÖRE : Bu sınıflandırma diğer tekstil yüzeylerine de uygulanabilen bir sınıflandırma olup nonwoven yüzeylerde geniş bir uygulamaya sahiptir.
1 - Sıvama Telalar
2 - Toz Noktalı Telalar
3 - Pasta Noktalı Telalar
4 - Sıcak Eriyik Noktalı Telalar
5 - Çift Noktalı Telalar
B – DOKUMA TELALAR :
Atkı ve çözgüsünde aynı yada farklı liflerden oluşmuş iplikler bulunduran dokunmuş malzemeye çeşitli yöntemlerle bir kaplamanın oturtulmasıyla elde edilen telalardır.
Dokuma telalar , giyside ( daha ziyade ceket , kaban ve benzeri dış giyim ) en ve boy yönünde ön yüze ( göğse ) muntazam bir duruş ve mukavemet vererek beklenen etkiyi elde etmek için oldukça fazla dokuma tela seçme imkanımız vardır.
Erkek gömlek telaları (top fuse) bu gruba dahil olan en değerli telaları teşkil ederler. Bununla birlikte , örneğin saf keten , kıl , yada pamuklu kıldan mamul kumaşlar yapışkan tela olarak işlenemezler. Bu tür kumaşlar göğüs ve omuz takviyesi olarak dikilerek tutturulurlar.
C – ÖRGÜ TELALAR : Örme yüzeylere uygulanan kaplamalarla elde edilen telalardır. Üç tür örme yüzey vadır:
1 - DÜZ ÖRGÜ
2 - YUVARLAK ÖRGÜ
3 - ÇÖZGÜLÜ ÖRGÜ
Dış giyim ağırlıkta olmak üzere günümüzde piyasaya sürülen ve pek farklı esneme özellikleri olan kumaşlara uyum sağlamanın bir yolu da triko örgü telalarla elde edilen esneme kabiliyetidir. Esneme kimi dokuma telalarda da elde edilmekte, çözgü yönünde en fazla % 8, atkı yönünde de % 20 oranında esneme alınabilmektedir. Yaygın olarak; RAŞEL (çözgülü örme) dokumalar, TRİKOLAR, tela bazı olarak değerlendirilebilmektedir. ...
|
